چرا دست روی دست گذاشتن شکنجه است؟
جانبداری حاصل از میل به فعالنمایی (action bias)
در زمان زدن ضربه پنالتی کمتر از 3/0 ثانیه طول میکشد تا توپ از پای بازیکن جدا شود و به دروازه برسد و طبیعی است که دروازهبان زمان کافی برای دنبال کردن مسیر توپ نداشتهباشد. او باید قبل از آنکه ضربه زدهشود تصمیم خود را بگیرد.
فوتبالیستها یک سوم اوقات وسط دروازه را هدف میگیرند. یکسوم اوقات به سمت چپ و یکسوم اوقات هم به سمت راست دروازه شوت میزنند. دروازهبانها بر این موضوع واقفاند، ولی آنها چه میکنند؟ بهسمت چپ یا به سمت راست شیرجه میروند و خیلی بهندرت پیش میآید که سر جای خود بایستند حتی با وجودی که با یک حساب سرانگشتی یکسوم توپها همانجایی که آنها ایستادهاند جا خواهند گرفت.
دلیل اینکه آنها گرفتن این ضربات را نادیده میگیرند چیست؟ یک جواب ساده این است: خودنمایی. مسلما یک شیرجه قهرمانانه درست در خلاف جهت ضربهای که زده شدهاست خیلی کمتر از اینکه سر جایت خشکت بزند و بایستی تا توپ وارد دروازه شود، آدم را خجالتزده میکند. این واقعیت ساده توضیح «جانبداری حاصل از میل به فعالنمایی» است. خودت را فعال نشان بده، حتی اگر هیچ نتیجهای بهدست نیاوری.
مطالعه فوق حاصل کار محقق میخائیل بار-الی در ارزیابی صدها ضربه پنالتی است. اما تنها دروازهبانها نیستند که به این نوع جانبداری گرفتار میشوند. تصور کنید که عدهای در خیابان جر و بحثشان شود و در نهایت شروع کنند به داد و فریاد و کارهای غیرمتعارف و موقعیت آبستن این باشد که کار بالا بگیرد و معرکه تبدیل به یک درگیری تمامعیار شود. پلیس در صحنه حضور دارد – برخی جوان و برخی دیگر نیروهای ارشد و پختهتر- که عقب میکشند و صحنه را از دور زیر نظر میگیرند و فقط وقتی مداخله میکنند که اولین فرد خشونت خود را نشان دهد. اگر افسران کارکشته در تیم پلیس نباشند …
منبع:
Dobelli, Rolf. The art of thinking clearly. HarperBusiness, 2013.