تفکر ساختار به عنوان علت: ایستادن روبروی آینه
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
گزیده ای از تحلیل محمدحسین کریمی‌پور -مشاور رئیس اتاق بازرگانی ایران-درباره آب و خشکسالی دردناک‌ترین قتلگاه طبیعت ایران گتوند است. پیمانکار به کارفرما فشار می‌آورد
همیشه دوست داشتم مسیر آموزش مدیریت یک جایی به ادبیات و هنر و فیلم و … گره بخورد و مثلاً روزی از روزها موضوع کلاسی
«نشانه مساله» عاملی است که تغییرات آن دیده می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد اما ناشی از ساختارهای پنهانی است که کمتر دیده می‌شوند. حذف «نشانه‌های مساله» موجب حل مساله نمی‌شود و این نشانه‌ها دوبار باز خواهند گشت.
1995, Jay W. Forrester, Counterintuitive Behavior of social systems A new approach to Social Systems Computer Models of Social Systems Counterintuitive Nature of Social Systems
گاهي شناسايي چگونگي اثرگذاري متغيرها بر يكديگر دشوار مي شود. مثلا اثر افزايش قيمت يك كالا بر درآمد فروش آن كالا چيست؟آيا با افزايش قيمت،
«ناصر جهانگیری» در دانشگاه صنعتی شریف کارشناسی مهندسی برق خوانده و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی برق از دانشگاه تهران است. او بیش از ۱۲ سال
فکر سیستمی علیت را به صورت یک فرآیند جاری می بیند و توجه دارد که نه تنها علت ها بر معلول ها اثر می گذارند، بلکه معلول ها هم بر علت هایشان به طور مستقیم یا با واسطه هایی اثر می گذارند. علاوه بر این، علت های مختلف هم بر همدیگر اثر می گذارند.
1985, Jay W. Forrester, “The” Model Versus a Modeling “Process” Emphasis on “The” Model is Unrealistic and Alarming Published Models are only a snapshot in
جلسه سوم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستم‌ها» به بررسی مقالات و کتاب‌هایی در مورد مهارت‌ها و ابزارهای تفکر سیستمی می‌پردازد.
2002, John Sterman, All models are wrong: reflections on becoming a systems scientist Systems thinking and modeling for a complex world Policy resistance (Almost) nothing
