تفکر ساختار به عنوان علت: ایستادن روبروی آینه
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن در مدرسه و نظام آموزش و پرورش، تنزل اهداف در مدرسه و راضی شدن به وضع موجود است.
«نظریه در عمل» روش تصمیم و اقدامی است که در مواجهه با شرایط واقعی، بر مبنای آن عمل می‌شود و البته ممکن است با «نظریه اظهار شده» متفاوت باشد.
دانش آموزان دبستان طالپا به طرز دور از انتظاري باسواد، مودب، متحد و منظم هستند. مدرسه طالپا معلم توانمندي دارد كه عاشق بچه هاي عشاير
«تصمیم» در تفکر سیستمی معنای گسترده‌ای دارد که می‌تواند شامل فرآیندهای طراحی شده، فرآیندهای زیستی و تصمیم‌های انسانی و اجتماعی باشد.
روابط علت و معلولي نشان مي دهند كه دو متغير چگونه بر هم اثر مي گذارند. يعني اضافه شدن يا كم شدن يك متغير، چه
منحنی نمایی منفی یا رفتار «هدف جو» نتیجه فعال بودن یک «حلقه منفی» در سیستم است. این منحنی «وضعیت سیستم» را در حالی به «هدف
علی ملکی مهندس ارشد نرم افزار در شرکت گوگل است. متن زیر تجربه شرکت ایشان در دوره «آشنایی با تفکر سیستمی» در بهار ۱۴۰۰ است.
گاهي شناسايي چگونگي اثرگذاري متغيرها بر يكديگر دشوار مي شود. مثلا اثر افزايش قيمت يك كالا بر درآمد فروش آن كالا چيست؟آيا با افزايش قيمت،
«حلقه مثبت» ساختار پایه به وجود آورنده رشد نمایی است و در آن، افزایش در مقدار متغیرهای حالت در حلقه، منجر به افزایش نرخ‌های ورود حلقه می‌شود.
روباه به درون تاک خزید و به انگورهای درشت و خوشرنگ و رسیدۀ آن خیره ماند. او با پنجه روی تنۀ تاک‌ها افتاد و گردن
