روابط علت و معلولي نشان مي دهند كه دو متغير چگونه بر هم اثر مي گذارند. يعني اضافه شدن يا كم شدن يك متغير، چه تاثيري بر متغير ديگر دارد.
مثلا زاد و ولد، جمعيت را زياد مي كند و مرگ و مير جمعيت را كم مي كند. اين ها دو معادله هستند كه همزمان كار مي كنند و اينكه جمعيت در يك سال نهايتا كم مي شود يا زياد، بستگي به اين دارد كه در آن سال زاد و ولد بيشتر بوده يا مرگ و مير.
بايد توجه كنيم كه كم شدن زاد و ولد باعث كم شدن جمعيت نمي شود، بلكه كم شدن زاد و ولد، باعث مي شود كه جمعيت كمتر از قبل رشد كند و كم شدن مرگ و مير باعث مي شود كه جمعيت كمتر از قبل كاهش پيدا كند.
اين رابطه ها علت و معلولي هستند و همواره برقرارند، يعني نمي شود كه زاد و ولد جمعيت را كاهش دهد، و نمي شود مرگ و مير به جمعيت اضافه كند.
با اين وجود گاهي شناسايي چگونگي اثرگذاري متغيرها بر يكديگر دشوار مي شود.
مثلا اثر افزايش قيمت يك كالا بر درآمد فروش آن كالا چيست؟
آيا با افزايش قيمت، درآمدمان افزايش خواهد يافت؟
جواب اين سوال را به اميد خدا در پست بعدي بررسي خواهم كرد…
