تفکر سیستمی
تفکر سیستمی یک پارادایم فکری است که جهان را به صورت سیستم‌هایی به هم پیوسته و در هم تنیده می‌بیند و به شناخت و تصمیم‌گیری بهتر در مورد مسایلی که با آنها مواجه هستیم، کمک می‌کند.
تفکر سیستمی یک پارادایم فکری است که جهان را به صورت سیستم‌هایی به هم پیوسته و در هم تنیده می‌بیند و به شناخت و تصمیم‌گیری بهتر در مورد مسایلی که با آنها مواجه هستیم، کمک می‌کند.
داستان دو قورباغه، افسانه‌ای است در مورد گفتگوی دو قورباغه که آبگیر محل زندگی‌شان خشک می‌شود و در جست و جوی خانه‌ای تازه، به چاهی پر آب می‌رسند.
داستان قورباغه پخته، افسانه‌ای است که با بیان واکنش قورباغه در دو حالت قرار گرفتن در آب جوش و آب سردی که در حال گرم شدن است، یک آموزه سیستمی را درس می‌دهد.
در این صفحه اصطلاحات رایج در تفکر سیستمی به فارسی و انگلیسی ذکر شده و لینک دسترسی به توضیحات هر اصطلاح هم آمده است.
اجزای سیستم در کنار هم کل را می‌سازند. اما کل چیزی بیشتر از مجموع اجزا است. این مقاله به تعریف سیستم و رابطه کل با اجزای سیستم می‌پردازد.
«نردبان استنتاج» ابزاری است که فرآیند شکل‌گیری قضاوت‌ها و تصمیم‌های انسان‌ها بر مبنای اطلاعات و داده‌های دریافتی را نشان می‌دهد.
«پویایی شناسی سیستم‌ها» یا «دینامیک سیستم‌ها» یکی از مکتب‌های تفکر سیستمی است که شبیه‌سازی رفتار سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی را به کمک کامپیوتر امکان پذیر کرده است.
«رشد نمایی» توسط حلقه‌های بازخوردی مثبت و زمانی به وجود می‌آید که افزایش مقدار متغیرهای حالت، باعث افزایش نرخ‌های ورود آنها شود.
«حلقه منفی» ساختار پایه به وجود آورنده رفتار هدف‌جو است و در آن، با مقایسه وضع موجود با هدف، یک ساختار کنترلی برای رسیدن به هدف شکل می‌گیرد.
«حلقه مثبت» ساختار پایه به وجود آورنده رشد نمایی است و در آن، افزایش در مقدار متغیرهای حالت در حلقه، منجر به افزایش نرخ‌های ورود حلقه می‌شود.
جلسه چهارم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستم‌ها» به بررسی نقش تفکر سیستمی در شکل گیری سازمان‌های یادگیرنده می‌پردازد.
Title: Principles of Systems
Author: Jay W. Forrester
First Published: 1968
«حلقه مثبت» ساختار پایه به وجود آورنده رشد نمایی است و در آن، افزایش در مقدار متغیرهای حالت در حلقه، منجر به افزایش نرخ‌های ورود حلقه می‌شود.
«نردبان استنتاج» ابزاری است که فرآیند شکل‌گیری قضاوت‌ها و تصمیم‌های انسان‌ها بر مبنای اطلاعات و داده‌های دریافتی را نشان می‌دهد.
«نظریه در عمل» روش تصمیم و اقدامی است که در مواجهه با شرایط واقعی، بر مبنای آن عمل می‌شود و البته ممکن است با «نظریه اظهار شده» متفاوت باشد.
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیم‌گیری‌ها و اقدام‌ها بر مبنای این متغیرها انجام می‌شود.
2002, John Sterman, All models are wrong: reflections on becoming a systems scientist Systems thinking and modeling for a complex world Policy resistance (Almost) nothing
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
بهار بندعلی دکترای مدیریت آموزشی و مدرس دانشگاه است. متن زیر تجربه شرکت ایشان در دوره «آشنایی با تفکر سیستمی» در بهار ۱۴۰۰ است. «مدتها
این مقاله به موضوع «هدف نظام آموزشی» می‌پردازد و مسیری برای باز طراحی مدارس و دانشگاه‌ها نشان می‌دهد.
