ساختار سیستم
ساختار سیستم مشخص می‌کند که چه عواملی عضو سیستم هستند و این عوامل چگونه به هم مربوط هستند. ساختار سیستم «رفتار سیستم» را شکل می‌دهد.
ساختار سیستم مشخص می‌کند که چه عواملی عضو سیستم هستند و این عوامل چگونه به هم مربوط هستند. ساختار سیستم «رفتار سیستم» را شکل می‌دهد.
تفکر درونزا (ساختار به عنوان علت) زیربنای تفکر سیستمی است و به این واقعیت اشاره دارد که این «ساختار سیستم» است که «رفتار سیستم» را می‌سازد.
مهارت‌های تفکر سیستمی مجموعه‌‌ای از مهارت‌های فکری از جمله تفکر پویا، تفکر کل نگر، تفکر عملیاتی، تفکر درونزا، تفکر حلقه بسته، تفکر کمی و تفکر علمی هستند که به شکل گیری «تفکر سیستمی» کمک می‌کنند.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن در مدرسه و نظام آموزش و پرورش، تنزل اهداف در مدرسه و راضی شدن به وضع موجود است.
کهن الگوی «درمان‌های بدتر از درد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه آن انجام کارهایی است که در بلند مدت، وضعیت دانش آموزان و مدرسه را بدتر می‌کنند.
الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که یکی از نتایج فعال شدن آن در مدرسه، افزایش استرس و تضعیف انگیزه‌های درونی دانش آموزان است.
کهن الگوی «موفقیت برای موفق» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که یکی از نتایج فعال شدن آن در مدرسه، رشد بعضی از دانش آموزان و به حاشیه رفتن سایرین است.
فکر سیستمی علیت را به صورت یک فرآیند جاری می بیند و توجه دارد که نه تنها علت ها بر معلول ها اثر می گذارند، بلکه معلول ها هم بر علت هایشان به طور مستقیم یا با واسطه هایی اثر می گذارند. علاوه بر این، علت های مختلف هم بر همدیگر اثر می گذارند.
فکر سیستمی بر روابط علت و معلولی و اینکه رفتار سیستم واقعا چگونه شکل می گیرد تمرکز دارد.
فکر غیر سیستمی به دنبال فهرست کردن عوامل موثر بر رفتار سیستم است.
فکر سیستمی به دنبال شناخت مساله از طریق فهم روابط بین اجزای سیستم است.
فکر غیر سیستمی به دنبال شناخت مساله از طریق تمرکز بر جزییات است.
كمی بعد از ظهر براي خداحافظی كه پيش معلم مدرسه رفتيم، گفت: بچه‌های كلاس چهارم بعد از ظهر می‌آيند، با آنها كار نمی‌كنيد؟ فرصت دوباره‌ای
بچه که بودم، وقتي از مدرسه به خونه مي اومدم، يک راست به آشپزخونه مي رفتم و از حال و هوا و چگونگي غذا خبردار
نقشه‌های نرخ و حالت ابزار دقیقی برای مدل کردن سیستم‌ها بر پایه «تفکر عملیاتی» هستند. تفکر عملیاتی بر «چگونگی‌ها» تمرکز دارد و به دنبال این
«نظریه در عمل» روش تصمیم و اقدامی است که در مواجهه با شرایط واقعی، بر مبنای آن عمل می‌شود و البته ممکن است با «نظریه اظهار شده» متفاوت باشد.
منحنی نمایی منفی یا رفتار «هدف جو» نتیجه فعال بودن یک «حلقه منفی» در سیستم است. این منحنی «وضعیت سیستم» را در حالی به «هدف
«نظریه اظهار شده» روش تصمیم و اقدامی است که ما از آن پشتیبانی می‌کنیم و می‌گوییم اگر در شرایط خاصی قرار بگیریم، بر اساس آن عمل خواهیم کرد.
سیما سعادتی، دانشجوی دکتری فناوری اطلاعات در آموزش است. متن زیر تجربه شرکت ایشان در دوره «آشنایی با تفکر سیستمی» در بهار ۱۴۰۰ است. «دوره
«نظریه اقدام» به بررسی «نظریه اظهارشده» و «نظریه در عمل» می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه پیش‌فرض‌های ما «نظریه در عمل» را شکل می‌دهند.
چشم سوزن ابزاری برای تامل در مورد گفتگوهای انجام شده است. در بسیاری از موارد، به دلایل مختلفی چیزی که می‌گوییم با چیزی که منظورمان
«اقدام»ها متغیرهای نرخی هستند که در طی زمان «متغیرهای حالت» را تغییر می‌دهند و درنتیجه وضعیت و رفتار آینده سیستم را مشخص می‌کنند.
