دینامیک های رشد
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
خانه » تفکر سیستمی » کهن الگوهای سیستمی
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
وابستگی به مسیر در اثر ایجاد انباشتهایی در مسیر رشد به وجود میآید. تغییر مسیر باعث از دست دادن یا کم اثر شدن این انباشتها خواهد شد.
بازی پولیا زمینه مناسبی برای گفتگو در مورد ساختارهای ایجاد کننده «وابستگی به مسیر» در زندگی فردی و در سیستمهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد میکند.
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.
کهن الگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، منابع مشترک مورد استفاده بی رویه قرار میگیرند و از بین میروند.
کهن الگوی «رشد و سرمایه گذاری ناکافی» ساختاری است که طی آن با تاخیر در سرمایه گذاری، کیفیت محصولات و خدمات افت میکند و رشد متوقف میشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به مداخله گر» موجب میشود که وابستگی به کمک کنندههای خارجی افزایش پیدا کند و توانمندیهای درونی تقویت نشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راهحلهای موقت و کنار گذاشتن راهحلهای اساسی میشود.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، کاهش تدریجی اهداف و درنتیجه راضی شدن به وضع موجود است.
کهن الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، رشد فزاینده در حوزه رقابت و تضعیف در سایر زمینهها است.
نرم افزارهای کامپیوتری مختلفی برای شبیه سازی سیستمهای پویا طراحی شدهاند. یکی از مشهورترین این نرمافزارها که نسخه رایگان آن هم برای فعالیتهای آموزشی در
کهن الگوی «درمانهای بدتر از درد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه آن انجام کارهایی است که در بلند مدت، وضعیت دانش آموزان و مدرسه را بدتر میکنند.
داستان دو قورباغه، افسانهای است در مورد گفتگوی دو قورباغه که آبگیر محل زندگیشان خشک میشود و در جست و جوی خانهای تازه، به چاهی پر آب میرسند.
الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که یکی از نتایج فعال شدن آن در مدرسه، افزایش استرس و تضعیف انگیزههای درونی دانش آموزان است.
1992, Jay Forrester, Policies, Decisions and Information Sources for Modeling The feedback view of management and policy Nature of the decision process Policy Detecting guiding
تفکر درونزا (ساختار به عنوان علت) زیربنای تفکر سیستمی است و به این واقعیت اشاره دارد که این «ساختار سیستم» است که «رفتار سیستم» را میسازد.
جلسه دوم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستمها» به بررسی مقالات معرفی تفکر سیستمی و دینامیک سیستمها میپردازد. در این جلسه یک مدل ساده هم طراحی میشود.
2002, John Sterman, All models are wrong: reflections on becoming a systems scientist Systems thinking and modeling for a complex world Policy resistance (Almost) nothing
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.
جلسه سوم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستمها» به بررسی مقالات و کتابهایی در مورد مهارتها و ابزارهای تفکر سیستمی میپردازد.