دینامیک های رشد
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
خانه » تفکر سیستمی » کهن الگوهای سیستمی
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
وابستگی به مسیر در اثر ایجاد انباشتهایی در مسیر رشد به وجود میآید. تغییر مسیر باعث از دست دادن یا کم اثر شدن این انباشتها خواهد شد.
بازی پولیا زمینه مناسبی برای گفتگو در مورد ساختارهای ایجاد کننده «وابستگی به مسیر» در زندگی فردی و در سیستمهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد میکند.
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.
کهن الگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، منابع مشترک مورد استفاده بی رویه قرار میگیرند و از بین میروند.
کهن الگوی «رشد و سرمایه گذاری ناکافی» ساختاری است که طی آن با تاخیر در سرمایه گذاری، کیفیت محصولات و خدمات افت میکند و رشد متوقف میشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به مداخله گر» موجب میشود که وابستگی به کمک کنندههای خارجی افزایش پیدا کند و توانمندیهای درونی تقویت نشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راهحلهای موقت و کنار گذاشتن راهحلهای اساسی میشود.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، کاهش تدریجی اهداف و درنتیجه راضی شدن به وضع موجود است.
کهن الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، رشد فزاینده در حوزه رقابت و تضعیف در سایر زمینهها است.
«پیامدهای ناخواسته» نتایجی هستند که از تصمیمها و اقدامهای ما به وجود میآیند اما مورد نظر ما نبودهاند و برای ما مطلوب نیستند.
«بازی مسیر زندگی» یک بازی آموزشی است که طی آن افراد با انتخابهای مهم زندگی مواجه میشوند و مسیر زندگیشان را شبیه سازی میکنند.
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راهحلهای موقت و کنار گذاشتن راهحلهای اساسی میشود.
نمودار وابستگی یکی از ابزارهای بارش فکری است که برای شناخت مساله توسط گروهی از افراد مرتبط با مساله استفاده میشود. برای دعوت از افراد،
کسی که سیستمی فکر می کند، قبل از دست زدن به اقدام، زمان کافی برای شناخت سیستم و ساختار و رفتارهای آن اختصاص می دهد.
«تامل» (Reflection) یعنی سرعت تصمیمگیری و اقدامهایمان را کم کنیم تا بتوانیم بفهمیم چگونه تصمیم میگیریم و چگونه اقدام میکنیم.
وبینار تفکر سیستمی در «کار» و «سرمایه گذاری» به افراد کمک میکند تا شناخت بهتری در این حوزهها پیدا کنند و تصمیمهای بهتری بگیرند.
فکر سیستمی بر روابط علت و معلولی و اینکه رفتار سیستم واقعا چگونه شکل می گیرد تمرکز دارد.
فکر غیر سیستمی به دنبال فهرست کردن عوامل موثر بر رفتار سیستم است.
فکر سیستمی وقتی با یک رویداد مواجه می شود، می پرسد که:
– آیا این اولین باری است که با این رویداد مواجه شده ایم؟
– آیا با همین رویداد یا چیزی شبیه به آن در گذشته هم مواجه بوده ایم؟
«مدل ذهنی» تصویری است که وقتی افراد به موضوعی فکر میکنند، از آن موضوع در ذهن افراد شکل میگیرد و مبنای قضاوت و تصمیمگیری قرار میگیرد.