دینامیک های رشد
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
خانه » تفکر سیستمی » کهن الگوهای سیستمی
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
وابستگی به مسیر در اثر ایجاد انباشتهایی در مسیر رشد به وجود میآید. تغییر مسیر باعث از دست دادن یا کم اثر شدن این انباشتها خواهد شد.
بازی پولیا زمینه مناسبی برای گفتگو در مورد ساختارهای ایجاد کننده «وابستگی به مسیر» در زندگی فردی و در سیستمهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد میکند.
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.
کهن الگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، منابع مشترک مورد استفاده بی رویه قرار میگیرند و از بین میروند.
کهن الگوی «رشد و سرمایه گذاری ناکافی» ساختاری است که طی آن با تاخیر در سرمایه گذاری، کیفیت محصولات و خدمات افت میکند و رشد متوقف میشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به مداخله گر» موجب میشود که وابستگی به کمک کنندههای خارجی افزایش پیدا کند و توانمندیهای درونی تقویت نشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راهحلهای موقت و کنار گذاشتن راهحلهای اساسی میشود.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، کاهش تدریجی اهداف و درنتیجه راضی شدن به وضع موجود است.
کهن الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، رشد فزاینده در حوزه رقابت و تضعیف در سایر زمینهها است.
تفکر سیستمی یک پارادایم فکری است که جهان را به صورت سیستمهایی به هم پیوسته و در هم تنیده میبیند و به شناخت و تصمیمگیری بهتر در مورد مسایلی که با آنها مواجه هستیم، کمک میکند.
«نردبان استنتاج» ابزاری است که فرآیند شکلگیری قضاوتها و تصمیمهای انسانها بر مبنای اطلاعات و دادههای دریافتی را نشان میدهد.
2018, John Sterman, System dynamics at sixty: the path forward The Challenges of System Dynamics Field Jay W. Forrester: A Bold Innovator Model architecture: compartments,
1997, D.F. Andersen, G.P. Richardson, Group Model Building: Adding more Science to the craft Properties o f a good research program Replicable Cumulative Refutable Goals
ابزار کوه یخ برای تحلیل مساله استفاده میشود. این ابزار مساله را در چهار سطح «رویداد»، «روند»، «ساختار» و «مدل ذهنی» بررسی میکند.
«پیش گویی خود محقق کننده» زمانی اتفاق میافتد که بر مبنای آن پیشگویی کارهایی انجام میدهیم که موجب به وقوع پیوستن آن پیشگویی میشود.
متغیرهای «نرخ» یا «جریان» در یک سیستم نشاندهنده تصمیمها و اقدامهایی هستند که در طی زمان انجام میشوند و با تغییر متغیرهای حالت، رفتار سیستم را شکل میدهند.
«نظریه ساختمان سیستم» نقش مهمی در فهم سیستمها دارد و مشخص میکند که چگونه میتوانیم به ساختار سیستمها پی ببریم و آنها را مدل کنیم.
«ناتوانی آموخته شده» ناشی از شکستهای گذشته است. وقتی حس کنیم در زمینهای نمیتوانیم موفق شویم، دیگر تلاش نمیکنیم و همیشه شکست خورده باقی میمانیم.
امروز صبح با يكي از دوستان جلسه اي دارم و باز هم به نظر مي رسد كه دير خواهم رسيد. البته نگران نباشيد، مشغول رانندگي