دینامیک های رشد
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
خانه » تفکر سیستمی » کهن الگوهای سیستمی
دینامیکهای رشد نشان میدهند که رشد عوامل مختلف در سیستمهای طبیعی و سیستمهای اقتصادی و اجتماعی چگونه به وجود میآید.
وابستگی به مسیر در اثر ایجاد انباشتهایی در مسیر رشد به وجود میآید. تغییر مسیر باعث از دست دادن یا کم اثر شدن این انباشتها خواهد شد.
بازی پولیا زمینه مناسبی برای گفتگو در مورد ساختارهای ایجاد کننده «وابستگی به مسیر» در زندگی فردی و در سیستمهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد میکند.
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.
کهن الگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، منابع مشترک مورد استفاده بی رویه قرار میگیرند و از بین میروند.
کهن الگوی «رشد و سرمایه گذاری ناکافی» ساختاری است که طی آن با تاخیر در سرمایه گذاری، کیفیت محصولات و خدمات افت میکند و رشد متوقف میشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به مداخله گر» موجب میشود که وابستگی به کمک کنندههای خارجی افزایش پیدا کند و توانمندیهای درونی تقویت نشود.
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راهحلهای موقت و کنار گذاشتن راهحلهای اساسی میشود.
کهن الگوی «تنزل اهداف» یک ساختار سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، کاهش تدریجی اهداف و درنتیجه راضی شدن به وضع موجود است.
کهن الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، رشد فزاینده در حوزه رقابت و تضعیف در سایر زمینهها است.
«تفکر کل نگر» یکی از مهارتهای تفکر سیستمی است که کمک میکند به جای غرق شدن در جزییات، به کل سیستم و روابط اصلی شکل دهنده رفتار آن توجه کنیم.
تفکر سیستمی در آینده پژوهی با مدلسازی و شبیه سازی سیستمها به دنبال طراحی سیستم برای رسیدن به آینده مطلوب و یافتن نقاط اهرمی برای تغییر است.
جلسه یازدهم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستمها» با استفاده از بازی «پولیا» به مبحث «وابستگی به مسیر» میپردازد.
مسالهای در جامعه بروز میکند؛ افرادی برای مواجهه با مساله به دنبال راه حل میگردند؛برای اجرای راه حل پیشنهادی منابع بسیاری تخصیص پیدا میکند؛به نظر
جلسه دوم و سوم دوره «یادگیری و تفکر سیستمی در مدرسه» به معرفی مهارتهای تفکر سیستمی و کاربردهای آن در مدرسه و راههای تقویت این مهارتها میپردازد.
«ناتوانی آموخته شده» ناشی از شکستهای گذشته است. وقتی حس کنیم در زمینهای نمیتوانیم موفق شویم، دیگر تلاش نمیکنیم و همیشه شکست خورده باقی میمانیم.
«چشم انداز مشترک» تصویری روشن و قابل فهم از آیندهای است که کارکنان و سایر ذینفعان یک سازمان تلاش میکنند سهمی در شکل گیری آن داشته باشند.
«گفتگو» فرآیندی است که طی آن افراد ضمن آشنایی با مدلهای ذهنی یکدیگر، به شناخت دقیقتری از موضوع مورد گفتگو دست پیدا میکنند.
بهار بندعلی دکترای مدیریت آموزشی و مدرس دانشگاه است. متن زیر تجربه شرکت ایشان در دوره «آشنایی با تفکر سیستمی» در بهار ۱۴۰۰ است. «مدتها
امروز صبح با يكي از دوستان جلسه اي دارم و باز هم به نظر مي رسد كه دير خواهم رسيد. البته نگران نباشيد، مشغول رانندگي