تفکر ساختار به عنوان علت: ایستادن روبروی آینه
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
فکر سیستمی مسوولیت رفتار سیستم را به عوامل داخل سیستم و کسانی که سیاست‌ها و ساختار سیستم را مشخص می‌کنند نسبت می‌دهد.
فکر غیر سیستمی رفتار سیستم را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت می‌دهد.
علی ملکی مهندس ارشد نرم افزار در شرکت گوگل است. متن زیر تجربه شرکت ایشان در دوره «آشنایی با تفکر سیستمی» در بهار ۱۴۰۰ است.
جلسه ششم دوره «یادگیری و تفکر سیستمی در مدرسه» به روش نام گذاری متغیرها و روابط علت و معلولی بین آنها در نمودارهای سیستمی می‌پردازد.
1989, Jay W. Forrester, The Beginning of System Dynamics MIT Sloan School 1956 DYNAMO Industrial Dynamics Urban Dynamics World Dynamics Limits to Growth STELLA K12
«مدل ذهنی» تصویری است که وقتی افراد به موضوعی فکر می‌کنند، از آن موضوع در ذهن افراد شکل می‌گیرد و مبنای قضاوت و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد.
کهن الگوی «درمان‌های بدتر از درد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه آن انجام کارهایی است که در بلند مدت، وضعیت دانش آموزان و مدرسه را بدتر می‌کنند.
وابستگی به مسیر در اثر ایجاد انباشت‌هایی در مسیر رشد به وجود می‌آید. تغییر مسیر باعث از دست دادن یا کم اثر شدن این انباشت‌ها خواهد شد.
«تامل» (Reflection) یعنی سرعت تصمیم‌گیری و اقدام‌هایمان را کم کنیم تا بتوانیم بفهمیم چگونه تصمیم می‌گیریم و چگونه اقدام می‌کنیم.
به دست گرفتن ابتکار عمل (being “proactive”) این روزها نقل محافل است. مدیران پی‌درپی جار می‌زنند که در مواجهه با مشکلات باید مسؤولیت‌پذیر بود. اغلب
کهن الگوی «انتقال فشار به راه حل موقت» ساختاری است که باعث وابسته شدن به راه‌حل‌های موقت و کنار گذاشتن راه‌حل‌های اساسی می‌شود.
تفکر سیستمی یک پارادایم فکری است که جهان را به صورت سیستم‌هایی به هم پیوسته و در هم تنیده می‌بیند و به شناخت و تصمیم‌گیری بهتر در مورد مسایلی که با آنها مواجه هستیم، کمک می‌کند.
