تصمیم گیری
تصمیم‌گیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص می‌شود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل می‌گیرد.
تصمیم‌گیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص می‌شود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل می‌گیرد.
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیم‌گیری‌ها و اقدام‌ها بر مبنای این متغیرها انجام می‌شود.
متغیرهای «نرخ» یا «جریان» در یک سیستم نشان‌دهنده تصمیم‌ها و اقدام‌هایی هستند که در طی زمان انجام می‌شوند و با تغییر متغیرهای حالت، رفتار سیستم را شکل می‌دهند.
«تصمیم» در تفکر سیستمی معنای گسترده‌ای دارد که می‌تواند شامل فرآیندهای طراحی شده، فرآیندهای زیستی و تصمیم‌های انسانی و اجتماعی باشد.
«پیامدهای ناخواسته» نتایجی هستند که از تصمیم‌ها و اقدام‌های ما به وجود می‌آیند اما مورد نظر ما نبوده‌اند و برای ما مطلوب نیستند.
«نشانه مساله» عاملی است که تغییرات آن دیده می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد اما ناشی از ساختارهای پنهانی است که کمتر دیده می‌شوند. حذف «نشانه‌های مساله» موجب حل مساله نمی‌شود و این نشانه‌ها دوبار باز خواهند گشت.
«ریشه مساله» در نگاه سیستمی، ساختاری است که باعث دور شدن از «هدف» و به وجود آمدن «مساله» و «نشانه‌های مساله» می‌شود.
«راه حل اساسی» اقدامی است که به حل ریشه‌ای مساله می‌پردازد و مانع تکرار مساله در آینده می‌شود. راه حل اساسی در مقابل «راه حل موقت» قرار داد.
«راه حل موقت» راه حلی است که «نشانه‌های مساله» را از بین می‌برد و در عین حال ممکن است «پیامدهای ناخواسته»ای داشته باشد.
«تفکر کل نگر» یکی از مهارت‌های تفکر سیستمی است که کمک می‌کند به جای غرق شدن در جزییات، به کل سیستم و روابط اصلی شکل دهنده رفتار آن توجه کنیم.
ديروز با يكي از معلمان خوب كشورمان در مورد تجربه تدريسش در يكي از روستاهاي نزديك تهران صحبت مي كرديم. مدرسه اي حدودا دويست نفره
1989, Jay W. Forrester, The Beginning of System Dynamics MIT Sloan School 1956 DYNAMO Industrial Dynamics Urban Dynamics World Dynamics Limits to Growth STELLA K12
«رشد نمایی» توسط حلقه‌های بازخوردی مثبت و زمانی به وجود می‌آید که افزایش مقدار متغیرهای حالت، باعث افزایش نرخ‌های ورود آنها شود.
«تفکر کمی» یکی از مهارت‌های تفکر سیستمی است که به کمک آن «عوامل کیفی» و «عوامل اندازه گیری نشده» هم «مقدار دهی» و در تصمیم گیری استفاده می‌شوند.
کسی که سیستمی فکر می کند، قبل از دست زدن به اقدام، زمان کافی برای شناخت سیستم و ساختار و رفتارهای آن اختصاص می دهد.
گاهي شناسايي چگونگي اثرگذاري متغيرها بر يكديگر دشوار مي شود. مثلا اثر افزايش قيمت يك كالا بر درآمد فروش آن كالا چيست؟آيا با افزايش قيمت،
جلسه دهم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستم‌ها» به رفتار ساختارهای ساده در سیستم‌ها و نحوه نوشتن معادلات متغیرهای نرخ می‌پردازد.
2002, John Sterman, All models are wrong: reflections on becoming a systems scientist Systems thinking and modeling for a complex world Policy resistance (Almost) nothing
فکر سیستمی بر روابط علت و معلولی و اینکه رفتار سیستم واقعا چگونه شکل می گیرد تمرکز دارد.
فکر غیر سیستمی به دنبال فهرست کردن عوامل موثر بر رفتار سیستم است.
مهارت‌های تفکر سیستمی مجموعه‌‌ای از مهارت‌های فکری از جمله تفکر پویا، تفکر کل نگر، تفکر عملیاتی، تفکر درونزا، تفکر حلقه بسته، تفکر کمی و تفکر علمی هستند که به شکل گیری «تفکر سیستمی» کمک می‌کنند.
