تصمیم گیری
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
خانه » ساختار سیستم » صفحه 2
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیمگیریها و اقدامها بر مبنای این متغیرها انجام میشود.
متغیرهای «نرخ» یا «جریان» در یک سیستم نشاندهنده تصمیمها و اقدامهایی هستند که در طی زمان انجام میشوند و با تغییر متغیرهای حالت، رفتار سیستم را شکل میدهند.
«تصمیم» در تفکر سیستمی معنای گستردهای دارد که میتواند شامل فرآیندهای طراحی شده، فرآیندهای زیستی و تصمیمهای انسانی و اجتماعی باشد.
«پیامدهای ناخواسته» نتایجی هستند که از تصمیمها و اقدامهای ما به وجود میآیند اما مورد نظر ما نبودهاند و برای ما مطلوب نیستند.
«نشانه مساله» عاملی است که تغییرات آن دیده میشود و مورد توجه قرار میگیرد اما ناشی از ساختارهای پنهانی است که کمتر دیده میشوند. حذف «نشانههای مساله» موجب حل مساله نمیشود و این نشانهها دوبار باز خواهند گشت.
«ریشه مساله» در نگاه سیستمی، ساختاری است که باعث دور شدن از «هدف» و به وجود آمدن «مساله» و «نشانههای مساله» میشود.
«راه حل اساسی» اقدامی است که به حل ریشهای مساله میپردازد و مانع تکرار مساله در آینده میشود. راه حل اساسی در مقابل «راه حل موقت» قرار داد.
«راه حل موقت» راه حلی است که «نشانههای مساله» را از بین میبرد و در عین حال ممکن است «پیامدهای ناخواسته»ای داشته باشد.
«تفکر کل نگر» یکی از مهارتهای تفکر سیستمی است که کمک میکند به جای غرق شدن در جزییات، به کل سیستم و روابط اصلی شکل دهنده رفتار آن توجه کنیم.
2002, John Sterman, All models are wrong: reflections on becoming a systems scientist Systems thinking and modeling for a complex world Policy resistance (Almost) nothing
«نردبان استنتاج» ابزاری است که فرآیند شکلگیری قضاوتها و تصمیمهای انسانها بر مبنای اطلاعات و دادههای دریافتی را نشان میدهد.
Title: Introduction to Systems Thinking
Author: Daniel H. Kim
Publisher: Pegasus Communications
First Published: 1999
کهن الگوی «درمانهای بدتر از درد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه آن انجام کارهایی است که در بلند مدت، وضعیت دانش آموزان و مدرسه را بدتر میکنند.
«تامل» (Reflection) یعنی سرعت تصمیمگیری و اقدامهایمان را کم کنیم تا بتوانیم بفهمیم چگونه تصمیم میگیریم و چگونه اقدام میکنیم.
«ناتوانی آموخته شده» ناشی از شکستهای گذشته است. وقتی حس کنیم در زمینهای نمیتوانیم موفق شویم، دیگر تلاش نمیکنیم و همیشه شکست خورده باقی میمانیم.
همیشه دوست داشتم مسیر آموزش مدیریت یک جایی به ادبیات و هنر و فیلم و … گره بخورد و مثلاً روزی از روزها موضوع کلاسی
روباه به درون تاک خزید و به انگورهای درشت و خوشرنگ و رسیدۀ آن خیره ماند. او با پنجه روی تنۀ تاکها افتاد و گردن
«تفکر کل نگر» یکی از مهارتهای تفکر سیستمی است که کمک میکند به جای غرق شدن در جزییات، به کل سیستم و روابط اصلی شکل دهنده رفتار آن توجه کنیم.
داستان دو قورباغه، افسانهای است در مورد گفتگوی دو قورباغه که آبگیر محل زندگیشان خشک میشود و در جست و جوی خانهای تازه، به چاهی پر آب میرسند.