تصمیم گیری
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
خانه » تفکر سیستمی » صفحه 4
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیمگیریها و اقدامها بر مبنای این متغیرها انجام میشود.
متغیرهای «نرخ» یا «جریان» در یک سیستم نشاندهنده تصمیمها و اقدامهایی هستند که در طی زمان انجام میشوند و با تغییر متغیرهای حالت، رفتار سیستم را شکل میدهند.
«تصمیم» در تفکر سیستمی معنای گستردهای دارد که میتواند شامل فرآیندهای طراحی شده، فرآیندهای زیستی و تصمیمهای انسانی و اجتماعی باشد.
«پیامدهای ناخواسته» نتایجی هستند که از تصمیمها و اقدامهای ما به وجود میآیند اما مورد نظر ما نبودهاند و برای ما مطلوب نیستند.
«نشانه مساله» عاملی است که تغییرات آن دیده میشود و مورد توجه قرار میگیرد اما ناشی از ساختارهای پنهانی است که کمتر دیده میشوند. حذف «نشانههای مساله» موجب حل مساله نمیشود و این نشانهها دوبار باز خواهند گشت.
«ریشه مساله» در نگاه سیستمی، ساختاری است که باعث دور شدن از «هدف» و به وجود آمدن «مساله» و «نشانههای مساله» میشود.
«راه حل اساسی» اقدامی است که به حل ریشهای مساله میپردازد و مانع تکرار مساله در آینده میشود. راه حل اساسی در مقابل «راه حل موقت» قرار داد.
«راه حل موقت» راه حلی است که «نشانههای مساله» را از بین میبرد و در عین حال ممکن است «پیامدهای ناخواسته»ای داشته باشد.
عنوان: پویایی شناسی سیستمها: دیدگاه سیستمی
نویسنده: علینقی مشایخی
ناشر: آریانا قلم
تاریخ نشر: ۱۳۹۶
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیمگیریها و اقدامها بر مبنای این متغیرها انجام میشود.
فاصله بين آنچه هستيم (وضع موجود) و آنچه مي خواهيم كه باشيم (وضع مطلوب/هدف) زمينه را براي تلاش براي تغيير و بهبود وضع موجود فراهم
جلسه سوم دوره «از تفکر سیستمی تا دینامیک سیستمها» به بررسی مقالات و کتابهایی در مورد مهارتها و ابزارهای تفکر سیستمی میپردازد.
کهن الگوی «تشدید رقابت» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که نتیجه فعال شدن آن، رشد فزاینده در حوزه رقابت و تضعیف در سایر زمینهها است.
1995, Jay W. Forrester, Counterintuitive Behavior of social systems A new approach to Social Systems Computer Models of Social Systems Counterintuitive Nature of Social Systems
1992, Jay W. Forrester, System Dynamics, Systems Thinking, and Soft OR System Dynamics Steps Systems thinking and soft OR Case studies Soft operations research Systems
این مقاله به مسیر یادگیری طی شده در گروه آموزشی و پژوهشی آسمان در دانشگاه صنعتی شریف میپردازد و در مجله «رشد مدرسه فردا» چاپ شده است.
2018, John Sterman, System dynamics at sixty: the path forward The Challenges of System Dynamics Field Jay W. Forrester: A Bold Innovator Model architecture: compartments,
کسی که سیستمی فکر می کند، قبل از دست زدن به اقدام، زمان کافی برای شناخت سیستم و ساختار و رفتارهای آن اختصاص می دهد.
کهن الگوی «محدودیت رشد» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، سرعت رشد در نتیجه مواجهه با محدودیتهایی کم شده و نهایتا متوقف میشود.