تصمیم گیری
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
خانه » ساختار سیستم » صفحه 2
تصمیمگیری فرآیندی است که طی آن، بر مبنای وضع موجود و اهداف، مقدار متغیرهای نرخ سیستم مشخص میشود و در نتیجه رفتار آینده سیستم شکل میگیرد.
متغیرهای «حالت» یا «مخزن» نتیجه انباشت متغیرهای نرخ در طی زمان هستند و نشان دهنده وضعیت فعلی و تاریخچه گذشته سیستم هستند. همچنین اغلب تصمیمگیریها و اقدامها بر مبنای این متغیرها انجام میشود.
متغیرهای «نرخ» یا «جریان» در یک سیستم نشاندهنده تصمیمها و اقدامهایی هستند که در طی زمان انجام میشوند و با تغییر متغیرهای حالت، رفتار سیستم را شکل میدهند.
«تصمیم» در تفکر سیستمی معنای گستردهای دارد که میتواند شامل فرآیندهای طراحی شده، فرآیندهای زیستی و تصمیمهای انسانی و اجتماعی باشد.
«پیامدهای ناخواسته» نتایجی هستند که از تصمیمها و اقدامهای ما به وجود میآیند اما مورد نظر ما نبودهاند و برای ما مطلوب نیستند.
«نشانه مساله» عاملی است که تغییرات آن دیده میشود و مورد توجه قرار میگیرد اما ناشی از ساختارهای پنهانی است که کمتر دیده میشوند. حذف «نشانههای مساله» موجب حل مساله نمیشود و این نشانهها دوبار باز خواهند گشت.
«ریشه مساله» در نگاه سیستمی، ساختاری است که باعث دور شدن از «هدف» و به وجود آمدن «مساله» و «نشانههای مساله» میشود.
«راه حل اساسی» اقدامی است که به حل ریشهای مساله میپردازد و مانع تکرار مساله در آینده میشود. راه حل اساسی در مقابل «راه حل موقت» قرار داد.
«راه حل موقت» راه حلی است که «نشانههای مساله» را از بین میبرد و در عین حال ممکن است «پیامدهای ناخواسته»ای داشته باشد.
«تفکر کل نگر» یکی از مهارتهای تفکر سیستمی است که کمک میکند به جای غرق شدن در جزییات، به کل سیستم و روابط اصلی شکل دهنده رفتار آن توجه کنیم.
مسالهای در جامعه بروز میکند؛ افرادی برای مواجهه با مساله به دنبال راه حل میگردند؛برای اجرای راه حل پیشنهادی منابع بسیاری تخصیص پیدا میکند؛به نظر
١: عملكرد ما در سال هاي گذشته لايق جمع ما نبوده،اين همه آدم توانمند جمع شده ايم دور هم براي كار كردن ولي خروجي كارمان
1999, Jac A. M. Vennix, Group Model-Building: Tackling Messy Problems The evolution of group model building Individual sources of messy problems: limited information processing capacity
والعصران الانسان لفي خسرالا الذين آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر ظرف توپ هاي من را نمي دانم ديده ايد يا
اجزای سیستم در کنار هم کل را میسازند. اما کل چیزی بیشتر از مجموع اجزا است. این مقاله به تعریف سیستم و رابطه کل با اجزای سیستم میپردازد.
«پیش گویی خود محقق کننده» زمانی اتفاق میافتد که بر مبنای آن پیشگویی کارهایی انجام میدهیم که موجب به وقوع پیوستن آن پیشگویی میشود.
فکر سیستمی وقتی با یک رویداد مواجه می شود، می پرسد که:
– آیا این اولین باری است که با این رویداد مواجه شده ایم؟
– آیا با همین رویداد یا چیزی شبیه به آن در گذشته هم مواجه بوده ایم؟
فکر سیستمی به دنبال شناخت مساله از طریق فهم روابط بین اجزای سیستم است.
فکر غیر سیستمی به دنبال شناخت مساله از طریق تمرکز بر جزییات است.
پشتیبانی از کارآفرینی در مدرسه مقدمه گذار به مدارسی است که میتوانند دانش آموزان را به سمت حل مسایل واقعی جامعه هدایت کنند.
1985, Jay W. Forrester, “The” Model Versus a Modeling “Process” Emphasis on “The” Model is Unrealistic and Alarming Published Models are only a snapshot in